Funkcję asystenta rodziny wprowadziła Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Głównym zadaniem asystenta jest wsparcie rodziny przez pewien czas, aby w przyszłości samodzielnie potrafiła ona pokonywać trudności życiowe, zwłaszcza dotyczące opieki i wychowania dzieci. Asystent pomaga rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci w kształtowaniu umiejętności opiekuńczo – wychowawczych, podniesieniu umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego, wspiera w radzeniu sobie z sytuacjami dnia codziennego. Efektem powinno być odzyskanie przez osoby przyjmujące pomoc kontroli nad własnym życiem, które pozwoli im tak wypełniać role rodzica, aby środowisko rodzinne sprzyjało bezpieczeństwu i rozwojowi dzieci.
W czasie wspólnych działań z członkami rodziny asystent:
Asystent spotyka się z rodziną w jej miejscu zamieszkania, czasem towarzyszy jej członkom podczas załatwiania spraw urzędowych w instytucjach, podczas indywidualnych spotkań z wychowawcą. Początkowo spotyka się z rodziną często, potem coraz rzadziej.
Asystent rodziny prowadzi dokumentację, planuje z rodziną, co i jak zrobić oraz pisze sprawozdania z wykonanych działań. Próbuje dowiedzieć się o występujących w rodzinie problemach oraz oczekiwaniach i planach na przyszłość. Wspólnie z rodziną określa sposób wyjścia z trudnej sytuacji życiowej. Ustala mocne strony rodziny oraz rodzaj i kolejność podejmowanych działań.
Współpracuje z pracownikami różnych instytucji pracującymi z rodziną dla jej dobra.
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną za jej zgodą i z aktywnym udziałem jej członków, motywując do aktywnego współdziałania w realizacji planu pracy. Pomaga tylko w tym, co możliwe jest do osiągnięcia.
Ostatecznie na zmianę i sukces pracuje sama rodzina.
Jeśli chcesz uzyskać wsparcie asystenta rodziny - poproś o pomoc pracownika socjalnego z Twojego rejonu. Zgodnie z ustawą, to właśnie pracownik socjalny wnioskuje o przydział asystenta. Pierwszy kontakt asystenta z rodziną następuje w obecności pracownika socjalnego, który wcześniej rozpoznał w środowisku potrzebę wsparcia rodziny.